خواص شگفت انگیز سویا . سویا بوداده یا آجیل سویا، چند سالی است که در آجیل فروشی ها جای خوبی پیدا کرده و طرفداران زیادی هم دارد. اگرچه بعضی از مشتریان هنوز آن را با لوبیا چشم بلبلی اشتباه می گیرند یا از خواص آن آگاهی ندارند، اما ارزش غذایی بالای سویا آن را به عنوان یک خوراکی خوب و مفید معرفی می کند. سویا سرشار از آنتی اکسیدان و مواد مغذّی مفید است و مصرف آن برای تمام گروه های سنی توصیه می شود. مهمترین فواید مصرف سویا برای بدن انسان عبارتند از: افزایش متابولیسم، کمک به مدیریت وزن، حفاظت از قلب، مبارزه با سرطان، کاهش عوارض قاعدگی، افزایش سلامت دستگاه گوارش، تقویت استخوان، بهبود گردش خون، کاهش خطر ابتلا به دیابت.
سویا در حقیقت یک دانه روغنی از خانواده حبوبات محسوب می شود و بومی مناطق شرق آسیاست. سویا در آسیا بیشتر به صورت تفت داده شده و یا به صورت فراوری شده به عنوان جایگزین گوشت قرمز مصرف می شود؛ اما در اروپا و آمریکا بیشتر از محصولات فراوری شده آن از قبیل شیر سویا، سس سویا، آرد سویا، توفو، روغن سویا، پروتئین سویا استفاده می شود. اما بد نیست بدانید که خواص سویای فراوری شده کاملا متفاوت از سویای کامل است.
سویا ارزش غذایی بالایی دارد و یک غذا محسوب می شود. در سویا، هشت اسید آمینه ضروری یافت می شود و به همین دلیل تنها منبع کامل غیر حیوانی پروتئین است. فیبر خوراکی، ویتامین های گروه B، کلسیم و چربی های امگا 3، از دیگر ترکیبات مهمی هستند که به وفور در سویا یافت می شود.
در هر 100 گرم سویا، در حدود 16 گرم پروتئین وجود دارد. سویا را بیشتر به خاطر پروتئین فراوانی که دارد می شناسند، و جالب است بدانید که این مقدار بین 36% تا 56% وزن خشک سویا متغیر است. وجود این مقدار پروتئین گیاهی، سویا را به گزینه محبوب افرادی تبدیل کرده که رژیم غذایی گیاهخواری دارند. بیش از 80% ترکیب پروتئینی سویا را گلیسین و کونگلیسین تشکیل می دهد، این پروتئین ها دقیقا عوامل اصلی حساسیت زا در افرادی هستند که به سویا آلرژی دارند. همچنین در سویا پروتئین های ویژه ای مثل لکتین و لونازین وجود دارد که خاصیت ضدسرطانی دارند. مصرف پروتئین سویا به کاهش کلسترول خون کمک می کند.
سویا سرشار از پروتئین است، اما نباید از کربوهیدرات و چربی های آن نیز غافل شد. در هر 100 گرم سویا، در حدود 9 گرم چربی وجود دارد. سویا اصولا در رده دانه های روغنی طبقه بندی می شود و در صنایع روغن کشی مورد استفاده قرار می گیرد. تقریباً 18% از وزن خشک دانه سویا را چربی تشکیل می دهد که بخش مهمی از آن چربی های غیر اشباع است ولی مقدار بسیار کمی نیز چربی اشباع را شامل می شود. مهمترین چربی موجود در دانه سویا که بیش از نیمی از محتوای چربی آن را تشکیل می دهد، لینولئیک اسید است. این چربی ها باعث تنظیم عملکرد ماهیچه ها و تنظیم فشار خون می شوند. اما نگران نباشید، زیرا چربی موجود در سویا، از نوع غیر اشباع و مفید است که از تصلب شرایین و بروز سکته های قلبی جلوگیری می کند. فیبر خوراکی موجود در سویا، با حذف ذرات کلسترول از دیواره های رگ های خونی، نقش مهمی در کاهش سطح کلسترول خون دارد.
خواص شگفت انگیز سویا . در هر 100 گرم سویا، در حدود 10 گرم کربوهیدرات وجود دارد که شامل 6 گرم فیبر و فقط 3 گرم قند است. شاخص گلیسمی سویا پایین است و از این رو باعث افزایش شدید قند خون نمی شود. به همین دلیل سویا یک خوراکی خوب برای افراد مبتلا به دیابت است. مصرف سویا با افزایش گیرنده های انسولینی به کاهش مقاومت انسولین منجر می شود. فیبر خوراکی موجود در سویا، به سلامت روده بزرگ کمک فراوانی می کند و در جلوگیری از سرطان روده بزرگ نقش دارد؛ اما ممکن است در برخی افراد باعث اسهال و مشکلات گوارشی شود.
خواص شگفت انگیز سویا . انواع مواد معدنی و ویتامین ها از قبیل مولیبدنوم، ویتامین انعقاد خون K1، فولات، مس، منگنز، فسفر، تیامین در سویا وجود دارد.
ایزوفلاوون ها یا فیتواستروژن ها، گروهی از آنتی اکسیدان های پلی فنولی هستند که در مبارزه با رادیکال های آزاد و ممانعت از آسیب رسانی آنها به سلول های بدن نقش مهمی را ایفا می کنند. این ترکیبات شبیه ترین ساختار به هورمون جنسی زنانه یا استروژن بوده و فواید خاص خود را دارند، که در ادامه در این خصوص خواهیم نوشت.
انواع آنتی اکسیدان ها و ترکیبات مفید گیاهی در سویا وجود دارد که می تواند از بروز بیماری سرطان جلوگیری کرده یا پیشرفت آن را متوقف کند. مهمترین این ترکیبات شامل ایزوفلاوون ها، لکتین و لونازین است که خاصیت ضدسرطانی دارند. مصرف سویا و محصولات آن در زنان با افزایش بافت پستان ارتباط مستقیم دارد و بر اساس مطالعات انجام شده نقش جلوگیری کننده در برابر سرطان سینه ایفا می کند. همچنین سویا در مردان نقش محافظت کننده در برابر ابتلا به سرطان پروستات دارد.
دوران یائسگی بخش مهمی از زندگی زنان است که برخی علایم آن حتی در دوران پیش از یائسگی نیز دیده می شود. عرق کردن، گر گرفتن و تغییرات خلق و خو از مهمترین نشانه هایی است که به علت کاهش سطح هورمون استروژن در این دوران، در زنان دیده می شود. جالب است بدانید که زنان آسیایی و به خصوص زنان ژاپنی عوارض دوران یائسگی و پیش از یائسگی را بسیار کمتر از زنان اروپایی و آمریکایی تجربه می کنند. مطالعات و بررسی های انجام شده، نقش رژیم غذایی و به ویژه مصرف فراوان سویا را در این امر دخیل می داند. اگر مطالب مربوط به ترکیبات موجود در سویا را خوب مطالعه کرده باشید، حتما به خاطر دارید که در سویا موادی به نام فیتواستروژن وجود دارد که از نظر ساختاری به هورمون جنسی زنانه شباهت دارند. مصرف روزانه سویا به دلیل وجود این ترکیبات در کاهش عوارض یائسگی در زنان نقش دارد. در علم نوین پزشکی، بحثی به عنوان درمان با ترکیبات جایگزین هورمون (hormone replacement therapy – HRT) مطرح است که در آن از مواد غذایی که ترکیبات طبیعی مشابه هورمون های خاصی دارند استفاده می شود. سویا یکی از بهترین گزینه ها در HRT است. امروزه در هورمون درمانی برای تسکین علایم یائسگی از ایزوفلاوون استفاده می شود که با مصرف سویا شما می توانید نوع طبیعی این هورمون را دریافت کنید. فایده دیگری که ایزوفلاوون ها دارند، جلوگیری از پوکی استخوان و کمک به تقویت بافت استخوانی است. همچنین ویتامین K موجود در سویا نیز به حفظ مواد معدنی استخوان کمک کرده و از پوکی استخوان جلوگیری می کند. پوکی استخوان یکی از شایعترین مشکلاتی است که در کمین زنان یائسه می باشد و سالانه هزینه های مادی فراوانی را به خانواده ها تحمیل می کند. وجود ویتامین های گروه B در سویا، برای سلامت زنان باردار و جنین از اهمیت بالایی برخوردار است.
خواص شگفت انگیز سویا . سویا هم در کاهش وزن و هم در افزایش وزن دخالت دارد. اگر به فکر کاهش وزن هستید، سویا نیز مانند تمام انواع دیگر آجیل و خشکبار می تواند به شما کمک کند. سویا به دلیل محتوای پروتئین بالایی که دارد در کاهش اشتها و سرکوب حس گرسنگی نقش دارد. همچنین در سویا پروتئین هایی وجود دارد که از تشکیل اسید های چرب و ذخیره آن در سلول ها جلوگیری می کند. اگر به دنبال افزایش وزن هستید، سویا به دلیل دارا بودن مقدار زیادی پروتئین و فیبر می تواند شما را چاق کند. خوردن مقدار زیاد سویا، بدون این که چربی و کلسترول شما را افزایش دهد، می تواند باعث افزایش وزن شود.
سویا به دلیل داشتن مس و آهن، در تشکیل سلول های خونی دخالت دارد. وجود مقدار کافی گلبول های قرمز ، علاوه بر جلوگیری از بروز کم خونی، باعث افزایش خونرسانی به اندام ها و بافت ها می شود. در نتیجه افزایش متابولیسم بدن و افزایش سطح انرژی را به دنبال دارد.
منیزیوم موجود در سویا، ارتباط مستقیم با کیفیت و طول خواب شما دارد. از این رو مصرف سویا می تواند به بهبود اختلالات خواب کمک کند.
عوارض مصرف سویا
به دلیل وجود ترکیبات شبه استروژن در سویا، مصرف بیش از حد آن در مردان ممکن است به کاهش مقدار اسپرم، نازایی و اختلالات جنسی منجر شود.
مصرف بیش از حد سویا، ممکن است در عملکرد غده تیروئید اختلال ایجاد کرده و منجر به گواتر شود.
خواص شگفت انگیز سویا
14
فروردین