در قرآن کریم به انسان دستور داده شده که به تغذیه خود دقت کند. در قرآن یک سوره به نام انجیر (الّطین) وجود دارد و در موارد دیگر از زیتون و انجیر نام برده شده است. پیامبر اکرم به خوردن انجیر توصیه کرده و آن را درمان درد مفاصل و بواسیر دانسته است. پس در دین اسلام از خواص شگفت انگیز انجیر خشک سخن گفته شده است.
انجیر از نظر گیاه شناسی متعلق به خانواده توت می باشد و اگرچه یک میوه فصلی است، اما نوع خشک آن در تمام طول سال وجود دارد. انجیر خشک در حدود 29% آب، 50% فند، 4% پروتئین، 5.5% نیتروژن، 2% اسیدهای چرب و ماده ای به نام پزورالن Psoralen (فرمول شیمیایی C12H6O3) است. یک عدد انجیر خشک، فقط 20 کالری انرژی دارد. انجیر غنی از فیبرهای خوراکی، قندهای طبیعی و مواد معدنی مختلف است. در انجیر، انواع اسید آمینه های مهم از قبیل لوسین، لیزین، والین و آرژنین وجود دارد. این خوراکی لذیذ منبع خوبی برای کلسیم، پتاسیم، فسفر، منیزیوم، مس، آهن و منگنز؛ و همچنین ویتامین های B، A، C و تیامین است. انواع ترکیبات فنولی، فلاوونوئیدها، آلکالوئیدها و ساپونین ها قدرت آنتی اکسیدانی بالای انجیر را تضمین می کند. به دلیل وجود این ترکیبات و همچنین خاصیت ضد باکتری و ضد قارچی، انجیر نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. انجیر چه به شکل میوه و چه به صورت خشکبار، سرشار از خاصیت است و در درمان کم خونی، بیماری های کبدی، ناتوانی جنسی، یبوست، سوء هاضمه، بواسیر، دیابت، سرفه، برونشیت و تنگی نفس کمک می کند. ترکیبات موجود در انجیر بر روی تارهای صوتی اثر التیام بخش دارند. ترکیبات قلیایی انجیر، به تنظیم pH خون کمک می کند.
سلامت دستگاه گوارش
در بررسی خواص شگفت انگیز انجیر خشک ، مهمترین خاصیت درمانی انجیر برای آن دسته از افرادی است که همواره از مشکل یبوست رنج میبرند. انجیر مقدار بسیار زیادی فیبر خوراکی دارد به طوری که در هر سه عدد انجیر، 5 گرم فیبر وجود دارد؛ و لذا خاصیت ملینی دارد. این امر همچنین باعث تسهیل کار روده بزرگ می شود. افراد مبتلا به یبوست میتوانند علاوه بر مصرف روزانه این میوه به حالت خام یا خشک، تعدادی انجیر خشک را از شب تا صبح در یک لیوان آب خیسانده و صبح پیش از صبحانه میل کنند. انجیر در هر دو حالت خام و خشک، ملین خوبی بهشمار میآید.
مدیریت وزن
همانطور که پیشتر گفتیم، انجیر محتوای فیبر بالایی دارد. یکی از فواید فیبرهای خوراکی، کاهش سرعت هضم در دستگاه گوارش است که باعث می شود دیرتر گرسنه شوید و مدت زمان بیشتری احساس سیری کنید؛ از این رو می تواند در روند کاهش وزن به شما کمک کند. البته اگر اخیراً به دلیل بیمای کمی لاغر شدید، با مصرف انجیر می توانید وزن از دست رفته را بازیابید؛ زیرا انجیر به خصوص اگر با شیر مصرف شود کالری بالایی به شما می رساند.
سلامت قلب
انجیر خشک دارای امگا3، امگا6 و آنتی اکسیدان های فنولی است. این ترکیبات نقش مهمی در حفاظت از قلب در برابر بیماری ها و کاهش خطرپذیری ابتلا به اختلالات دستگاه قلبی عروقی دارد. انجیر به علت دارا بودن پتاسیم و سایر مواد معدنی مفید برای دستگاه قلبی عروقی، به کنترل و کاهش فشار خون کمک می کند. پتاسیم موجود در انجیر، به کاهش سطح تری گلیسرید خون کمک می کند. میزان بالای تری گلیسرید، اصلی ترین دلیل چاقی و بیماری های قلبی عروقی است. همچنین انجیر دارای فیبر محلول پکتین است، که به پاکسازی توده های کلسترولی در طول دستگاه گوارش کمک می کند. جالب است بدانید که برگ درخت انجیر نیز به کاهش تری گلیسرید کمک می کند.
سلامت زنان
مصرف انجیر برای زنان میانسال از اهمیت بسیاری برخوردار است. ترکیبات موجود در انجیر، به تنظیم نوسان هورمون های زنانه پس از یائسگی کمک می کند. تغییرات هورمونی با تاثیر بر قدرت سیستم ایمنی بدن، توان پاسخگویی به رادیکال های آزاد را کاهش داده و باعث افزایش خطرپذیری ابتلا به بیماری های مزمن و سرطان می شود. تحقیقات ثابت کرده که مصرف مداوم انجیر احتمال ابتلا به سرطان سینه پس از دوران یائسگی را تا 34% کاهش می دهد.
کلسیم و منیزیوم موجود در انجیر در تشکیل و تقویت ساختار استخوان، و کمک به بازسازی آن بس از آسیب نقش دارد. مصرف آن به زنانی که در معرض خطر یائسگی هستند، توصیه می شود.
کنترل دیابت
بر اساس اعلام انجمن دیابت آمریکا، انجیر به خاطر محتوای فیبر بالا به کنترل بیماری دیابت کمک می کند. انجیر به دلیل وجود پتاسیم در تنظیم پاسخ انسولینی بدن و مقدار قندی که جذب می شود دخالت دارد. همچنین آنتی اکسیدان های انجیر عامل مهمی در درمان آسیب هاب ناشی از دیابت می باشد. از این رو دارای خاصیت ضد دیابتی است و به تنظیم سطح قند خون کمک می کند. مصرف برگ درخت انجیر در مبتلایان به دیابت نوع اول، دوز انسولین تزریقی را کاهش می دهد.
تقویت قوای جنسی
انجیر از دیرباز در هند و برخی کشورهای آسیایی به عنوان دارویی برای بیماری های مقاربتی استفاده شده است. مطالعات بیشتر در خصوص مکانیسم این عمل لازم است. همچنین مصرف انجیر برای اختلالات جنسی از قبیل نازایی، زود انزالی، و مشکلات نعوظ توصیه شده است. وجود مقادیر فراوان مواد معدنی و ویتامین ها دلیل خوبی برای این کارکرد انجیر است. انجیر خیسانده در شیر، معجون تقویت قوای جنسی است.
سلامت استخوان ها
افرادی که سدیم زیادی مصرف می کنند، دچار مشکل دفع کلسیم از ادرار هستند. به دلیل پتاسیم فراوانی که در انجیر وجود دارد، مصرف انجیر با تنظیم مواد دفع شده از ادرار، مانع از دفع کلسیم می شود ولی مقدار اسید اوریک و سموم دفعی را افزایش می دهد. همان طور که می دانید، کلسیم مهمترین ماده معدنی ضروری برای استحکام استخوان هاست.
کلسیم و منیزیوم موجود در انجیر در تشکیل و تقویت ساختار استخوان، و کمک به بازسازی آن بس از آسیب نقش دارد. مصرف آن به زنانی که در معرض خطر یائسگی هستند، توصیه می شود.
تقویت بینایی
مصرف انجیر به تقویت ماکولای چشم کمک می کند و لذا با جلوگیری از تخریب ساختار چشم، در سلامت چشم و تقویت قوای بینایی نقش دارد. نابینایی ناشی از تخریب ماکولا، یکی از مشکلات شایع بینایی به خصوص در سالمندان است که با کمک خواص شگفت انگیز انجیر خشک می توان به مبارزه با ان رفت.
ضد سرطان
ترکیبات پلی فنولی از مهمترین آنتی اکسیدان های موجود در انجیر هستند و نکته جالب این است که مقدار ترکیبات فنولی در انجیر خشک، بیشتر از انجیر تازه است.
انجیر حاوی مجموعه ای از آنتی اکسیدان ها و ترکیبات فلاونوئیدی است و ثابت شده در کاهش خطرپذیری ابتلا به سرطان روده بزرگ، پروستات و سینه نقش دارد. همچنین این ترکیبات از رشد سلول های سرطانی جلوگیری می کند.